Συνεχίζεται το «θρίλερ» με τα ΜΑΕΚ
Το εσωτερικό σημείωμα που «καίει» την τράπεζα
Σε
μετοχές οι οποίες δεν θα δικαιούνται μέρισμα, αλλά και ούτε θα έχουν δικαίωμα
ψήφου, αναμένεται να μετατραπούν τα Μετατρέψιμα Αξιόγραφα Ενισχυμένου Κεφαλαίου
(MAEK), που είχε εκδώσει προς το επενδυτικό κοινό η Τράπεζα Κύπρου. Τα
αντίστοιχα ΜΑΕΚ της Λαϊκής, αξίας 65,4 εκατ., έχουν απολέσει την αξία από τη
στιγμή που η τράπεζα τέθηκε σε εκκαθάριση. Ανάμεσα στους χαμένους
περιλαμβάνονται και εκατοντάδες Ελληνες, οι οποίοι με δέλεαρ το υψηλό επιτόκιο
μετέτρεψαν τις καταθέσεις τους σε τραπεζικά ομόλογα. Με την πώληση του
ελληνικού δικτύου διασφαλίστηκαν οι Ελληνες καταθέτες, αλλά όχι οι
ομολογιούχοι.
Το εσωτερικό σημείωμα που «καίει» την τράπεζα για την παραπλάνηση
Του
Τασου Τελλογλου
Οι
1.000 Ελλαδίτες δικαιούχοι του Μετατρέψιμου Ομολόγου Ενισχυμένου Κεφαλαίου της
Τράπεζας Κύπρου (ΜΑΕΚ), που έχασαν τα χρήματά τους, υποστηρίζουν σε αγωγή που
στρέφεται εναντίον της διοίκησης της κυπριακής τράπεζας και θα κατατεθεί σε
ελληνικά και κυπριακά δικαστήρια, ότι το μετοχικό κεφάλαιό της ήταν ήδη κατά
την έκδοση του ομολόγου κάτω από τον δείκτη κεφαλαιακής επάρκειας. Κατά
συνέπεια, σε καμία περίπτωση δεν μπορούσαν να πάρουν ούτε το κεφάλαιο ούτε και
τους τόκους τους οποίους υποσχόταν η τράπεζα.
Σύμφωνα
με τα αποτελέσματα ελέγχου της κεντρικής τράπεζας που βρίσκονται στην κατοχή
της «Κ», η Κύπρου εξέδωσε τον Μάιο του 2009 και δύο χρόνια αργότερα, τον Μάιο
του 2011, Μετατρέψιμα Αξιόγραφα Κεφαλαίου και Μετατρέψιμα Αξιόγραφα Ενισχυμένου
Κεφαλαίου, ύψους 2 δισ. ευρώ. Συνολικά, μέσα από την καμπάνια του δικτύου της
συγκεντρώθηκαν ποσά 1,55 δισ. ευρώ.
Η
καμπάνια οργανώθηκε, όπως επισημαίνει η κεντρική τράπεζα, με στόχο όσους είχαν
προθεσμιακές καταθέσεις ή χρεόγραφα άνω των 50.000 ευρώ ή πάνω από 100.000
μετοχές. Για τους σκοπούς των εποπτικών κεφαλαίων τα ΜΑΕΚ κατατάσσονταν ως βασικά
ίδια κεφάλαια της τράπεζας (core tier 1), έδιναν σταθερό επιτόκιο 6,50%, το
οποίο η τράπεζα μπορούσε να εξαγοράσει μετά μία 5ετία, αλλά δεν ήταν
υποχρεωμένη να κάνει κάτι τέτοιο (σ.σ. ο τίτλος ήταν χωρίς λήξη perpetual).
Οι
τίτλοι ήταν συνδεδεμένοι με την τιμή της μετοχής της τράπεζας ή μπορούσαν να
μετατραπούν σε μετοχές, μετατρέποντας το δικαίωμα του ομολόγου σε μετοχή.
Θεωρητικά λοιπόν οι αγοραστές μπορούσαν να τα πουλήσουν στο χρηματιστήριο, αν
φυσικά μετά την έκδοσή τους οι τιμές δεν βυθίζονταν στα... τάρταρα.
Ελάσσονος σημασίας...
Οι
αγοραστές δεν ήταν σε θέση να πουλήσουν όποτε ήθελαν τα ΜΑΕΚ πίσω στην τράπεζα.
Σε εσωτερικό σημείωμά της επισημαίνεται ότι τα ΜΑΕΚ αποτελούν «άμεσες, μη
εξασφαλισμένες ελάσσονος προτεραιότητας (subordinated) υποχρεώσεις της τράπεζας
και είναι ελάσσονος σημασίας οι αξιώσεις των κατόχων τους ως προς τους
καταθέτες». Αυτή και μόνη η διαπίστωση δείχνει ότι οι αγοραστές τους κατά την
κεντρική τράπεζα Κύπρου «παραπλανήθηκαν».
Η
κεντρική τράπεζα της Κύπρου επισημαίνει ότι «οι διαδικασίες που εφαρμόσθηκαν
δεν διασφάλιζαν την παροχή της αντικειμενικής και ορθής πληροφόρησης, αφού αυτή
γινόταν από πρόσωπα τα οποία δεν ήταν πιστοποιημένα για την παροχή των
επενδυτικών πληροφοριών, δεν έτυχαν της απαραίτητης εκπαίδευσης/ενημέρωσης και,
ως εκ τούτου, δεν ήταν σε θέση να επεξηγήσουν ορθά και ολοκληρωμένα τα
χαρακτηριστικά και τους όρους έκδοσης των ΜΑΕΚ…». Ο Ελληνας Συνήγορος του
Καταναλωτή διαπιστώνει ότι «το γεγονός ότι η τράπεζα προσέγγισε τους
συγκεκριμένους πελάτες υπονοεί ότι αυτοί πληρούσαν τα επενδυτικά χαρακτηριστικά
και το επενδυτικό προφίλ για να πραγματοποιήσουν τη συγκεκριμένη επένδυση και
ότι αυτή εθεωρείτο κατάλληλη γι’ αυτούς. Ομως, από τα στοιχεία που κατατέθηκαν
στην Αρχή, η πλειοψηφία των καταναλωτών έχει υπογράψει σύμβαση παροχής
επενδυτικών συμβουλών, όπου το ερωτηματολόγιο για το επενδυτικό προφίλ δεν
είναι συμπληρωμένο…» (σ.σ. υπογραμμίσεις της «Κ»).
Ο
Συνήγορος του Καταναλωτή καταλήγει στο συμπέρασμα ότι ούτε τα στελέχη της
συγκεκριμένης τράπεζας γνώριζαν τι ακριβώς προϊόν πουλάνε, καθώς ενημέρωναν
τους πελάτες τους ότι «ο κάτοχος του ομολόγου απολαμβάνει την ασφάλεια μιας
προθεσμιακής κατάθεσης», αλλά σε άλλο εσωτερικό σημείωμα παραδέχεται την ύπαρξη
κινδύνων που σχετίζονται με την πορεία της τράπεζας.
Η
κεντρική τράπεζα Κύπρου διαπίστωσε στην έκθεσή της ότι οι τίτλοι ήταν
εξαιρετικά πολύπλοκοι, ακατάλληλοι για άπειρους επενδυτές. Η «Κ» μίλησε με
καταθέτες που «έσπασαν» προθεσμιακή, όπως ο ιδιωτικός υπάλληλος Γ.Χ. από την
Καλαμάτα: «Είχα φιλική σχέση με την υπάλληλο, τα παιδιά μας πήγαιναν μαζί
σχολείο. Εσπασα προθεσμιακή για να προσθέσω στις λίγες μετοχές που είχα
θεωρώντας ότι είναι εγγυημένα. Οταν πήγα στην τράπεζα, αφού τα χρήματα είχαν
χαθεί, ο διευθυντής μου έκανε τον ανήξερο, παραπέμποντάς με στην υπάλληλο που
είχε κατεβάσει το κεφάλι της και δεν μίλαγε».
Η
Τράπεζα Κύπρου, πάντως, που αντιμετωπίζει παρόμοιες αγωγές και στην Κύπρο,
σημειώνει ότι οι αποδόσεις των ΜΑΕΚ δεν ήταν εγγυημένες
O γρίφος των κυπριακών ΜΑΕΚ
και το πιθανό σενάριο επίλυσης
Του Γιαννη Σεϊτανιδη
Σε
μετοχές οι οποίες δεν θα δικαιούνται μέρισμα, αλλά ούτε θα έχουν δικαίωμα ψήφου
αναμένεται να μετατραπούν τα Μετατρέψιμα Αξιόγραφα Ενισχυμένου Κεφαλαίου (MAEK),
που είχε εκδώσει προς το επενδυτικό κοινό η Τράπεζα Κύπρου. Τα αντίστοιχα ΜΑΕΚ
της Λαϊκής, αξίας 65,4 εκατ. ευρώ, έχουν απολέσει την αξία τους, από τη στιγμή
που η τράπεζα τέθηκε σε εκκαθάριση. Ανάμεσα στους χαμένους περιλαμβάνονται και
εκατοντάδες Ελληνες, οι οποίοι με δέλεαρ το υψηλό επιτόκιο (η Τράπεζα Κύπρου
έδινε 6,5% για πέντε χρόνια) μετέτρεψαν τις καταθέσεις τους σε τραπεζικά
ομόλογα. Με την πώληση του ελληνικού δικτύου διασφαλίστηκαν οι Ελληνες
καταθέτες, αλλά όχι οι ομολογιούχοι.
Η
διαχείριση των ΜΑΕΚ αποτελεί «παράπλευρη απώλεια» της κυπριακής κρίσης,
επηρεάζοντας 17.000 φυσικά και νομικά πρόσωπα. Το 25% των κατόχων είναι
θεσμικοί επενδυτές, ενώ οι υπόλοιποι έχουν ξεκινήσει δικαστικό αγώνα στα
κυπριακά δικαστήρια, διεκδικώντας αποζημίωση. Δηλώνουν αποταμιευτές και όχι
επενδυτές, που παραπλανήθηκαν κατά την αγορά του προϊόντος, μη έχοντας επαρκή
πληροφόρηση. Ωστόσο, κυβερνητικές και τραπεζικές πηγές σημειώνουν ότι στην
παρούσα φάση δεν μπορεί να υπάρξει κάποια ρύθμιση αποζημίωσης για τους κατόχους
των ΜΑΕΚ και ότι όποιος νιώθει ότι έχει αδικηθεί μπορεί να κινηθεί δικαστικά.
Αξίζει να σημειωθεί ότι η αξία των αξιογράφων που είχαν εκδώσει η Τράπεζα
Κύπρου και η Λαϊκή ανερχόταν σε 1,420 δισ. ευρώ.
Η
ανησυχία πηγάζει από το γεγονός ότι ο χειρισμός των νέων μετοχών δεν είναι
απλός. Σύμφωνα με τις αποφάσεις του Eurogroup για τη διάσωση του κυπριακού
τραπεζικού τομέα, το Μνημόνιο και το διάταγμα της κεντρικής τράπεζας Κύπρου για
την εξυγίανση της Τράπεζας Κύπρου, το βάρος για την ανακεφαλαιοποίηση της
τράπεζας με ίδια μέσα (bail in) το επωμίζονται οι καταθέτες, οι κάτοχοι
τραπεζικών ομολόγων και αξιογράφων και οι μέτοχοι. Με αυτή τη λογική το νέο
μετοχολόγιο της Τράπεζας Κύπρου κατηγοριοποιείται σε τέσσερις τάξεις:
-
Μετοχές τάξης Α΄, με δικαιώματα ψήφου και μερίσματος στην Τράπεζα Κύπρου, είναι
αυτές που θα προκύψουν από τη μετατροπή των καταθέσεων σε μετοχές.
- Τα
υφιστάμενα χρεόγραφα (junior bond έκδοσης Λουξεμβούργου) μετατρέπονται σε νέες
μετοχές τάξης Β΄.
- Τα
υφιστάμενα αξιόγραφα μετατρέψιμα σε μετοχές μετατρέπονται σε νέες μετοχές τάξης
Γ΄.
- Οι
υφιστάμενες συνήθεις μετοχές μετατρέπονται σε νέες μετοχές τάξης Δ΄.
Τα
δικαιώματα ψήφου και μερίσματος των πιο πάνω νέων τάξεων μετοχών (Β΄, Γ΄, Δ΄)
θα μπορούν να ασκηθούν μόνο εφόσον τα συνολικά μερίσματα που θα δοθούν στους
κατόχους μετοχών τάξης Α΄ θα φτάσουν την αρχική εισφορά τους, συν ετήσιο τόκο
με επιτόκιο αναφοράς Euribor-3 μηνών + 10%. Οταν συντελεστεί η αποζημίωση των
καταθετών, οι μετοχές Α΄ Τάξης θα μετατραπούν σε Δ΄ Τάξης. Μετά θα αποκτήσουν
δικαίωμα ψήφου και μερίσματος οι μέτοχοι Β΄ Τάξης. Οταν αποζημιωθούν θα πάρουν
σειρά οι σημερινοί κάτοχοι των ΜΑΕΚ.
Με τον
ορίζοντα επιστροφής της Τράπεζας Κύπρου στην κερδοφορία να είναι άγνωστος,
κανείς δεν μπορεί να προσδιορίσει πότε οι κάτοχοι των ΜΑΕΚ θα μπορέσουν να
αποκτήσουν τον έλεγχο των μετοχών τους. Με βάση τον προκαταρκτικό ισολογισμό
μέχρι σήμερα έχουν μετατραπεί σε μετοχές Α΄ καταθέσεις ύψους 3,186 δισ. ευρώ,
ποσό που αντιστοιχεί στο 37,5% των ανασφάλιστων καταθέσεων. Αυτό δεν είναι το
τελικό ποσό. Ενα ποσοστό 22,5% παγοποιήθηκε προσωρινά και ενδεχομένως, μέρος ή
ολόκληρο να μετατραπεί σε μετοχές τάξης Α΄, με βάση τις ανάγκες που θα
προκύψουν μετά την ολοκλήρωση του νέου διαγνωστικού ελέγχου.
Πρακτικά,
σήμερα, οι μετοχές που θα λάβουν οι κάτοχοι των ΜΑΕΚ θα έχουν μηδενική αξία.
Οσοι, δε, είχαν ανταποκριθεί στην πρόσκληση της τράπεζας να μετατρέψουν,
εθελοντικά, τα αξιόγραφά τους σε μετοχές (αφορά ποσό 432 εκατ. ευρώ) θα πρέπει
να περιμένουν την πλήρη αποζημίωση όλων των πιστωτών της τράπεζας που
συνεισέφεραν στην αύξηση κεφαλαίου.
Πηγή:www.kathimerini.gr
